Presidenti Aleksandër Vuçiç dominoi gjatë dhe në fund të fushatës parazgjedhore, para zgjedhjeve në Serbi. Këto zgjedhje e kanë humbur legjitimitetin e tyre demokratik, sepse nuk janë as të drejta dhe as të ndershme. Shuma të mëdha parash u shpërndanë për pensionistët, studentët, fëmijët. Vuçiç e mbylli fushatën e tij me një intervistë për Sputnik, që është edhe një lloj mesazhi për Perëndimin, thotë Sonja Biserko, kryetare e Komitetit të Helsinkit, në një intervistë për portalin ‘Aktuale’.
Biserko thekson se perceptimi i Perëndimit është se Vuçiç mund ta realizojë atë që ka premtuar, që është nënshkrimi i planit evropian për Kosovën. Ajo thekson se po bëhen përpjekjet e fundit për të realizuar ripushtimin e Malit të Zi, me ndryshimet e pritshme të rrethanave ndërkombëtare. Biserko thekson se regjistrimi i popullsisë në Mal të Zi shërben për të dëshmuar rrejshëm se serbët janë populli shumicë në Mal të Zi, gjë që çon në serbizimin e identitetit malazez.
Gazetari: A mendoni se Perëndimi, veçanërisht Ambasada e SHBA-së në Beograd, është tepër e butë ndaj Aleksandër Vuçiçit, të cilit duket se i lejohet të ndërhyjë në punët e brendshme të vendeve të rajonit, si dhe bashkëpunimi i hapur me regjimin në Moskë?
Biserko: Perceptimi perëndimor për presidentin Vuçiç, veçanërisht ai i SHBA-së, është se ai mund të realizojë atë që ka premtuar, që është kryesisht zbatimi i planit gjermano-francez për normalizimin e raporteve ndërmjet Serbisë dhe Kosovës. Ngjarja në Banjskë në veri të Kosovës ishte një lloj alarmi për komunitetin ndërkombëtar perëndimor, sepse u bë e qartë se Beogradi nuk kishte hequr dorë nga planet e tij për ndarjen e Kosovës. Meqenëse deri më tani nuk ka pasur raport zyrtar për atë ngjarje, përveç mohimit të Beogradit se ka marrë pjesë në të, reagimi i shpejtë i NATO-s, SHBA-së dhe BE-së tregon se nuk do të lejohet përshkallëzimi dhe destabilizimi i Ballkanit.
Kjo e theu besimin te presidenti Vuçiç. Një nga kushtet për anëtarësimin e Serbisë në BE është ende vendosja e sanksioneve kundër Rusisë, gjë që nuk është as në njoftimin se Beogradi mund ta bëjë këtë. Është tregues se Vuçiç ka shkuar në Pekin për takimin e “Rrugës së Mëndafshit” dhe jo në Tiranë, ku u mbajt samiti i Procesit të Berlinit, me pjesëmarrjen e të gjithë liderëve europianë. Zgjerimi në Ballkanin Perëndimor ishte tema kryesore, e cila padyshim nuk është prioritet për presidentin Vuçiç. Duhet pasur parasysh se Beogradi po i vonon të gjitha premtimet, duke pritur një ndryshim në Shtëpinë e Bardhë, ndërkohë që bën tifo qartë për Trump. Beogradi pret që përveç Rusisë dhe më pas administratës së re amerikane, perspektivat për realizimin e një “bote serbe” të jenë mjaft reale.
Gazetari: Çfarë lajmi tjetër na pret në Kosovë?
Biserko: Fakti që përforcimet e KFOR-it u dërguan menjëherë në Kosovë tregon se Perëndimi është i gatshëm ta mbrojë Kosovën dhe të parandalojë çdo ndërhyrje nga Serbia. Megjithatë, shqiptarët kanë frikë se mund të ketë më shumë surpriza nga Beogradi. Në rrethanat aktuale gjeostrategjike, siguria është bërë prioritet për Perëndimin dhe në këtë kuptim do të parandalohet çdo përpjekje për destabilizimin e Kosovës. Kjo është një vijë e kuqe dhe çdo përpjekje e Beogradit për të ndjekur aventura të reja, nuk do të tolerohet. Banjska nuk u fal, por Serbisë nuk iu vendos asnjë sanksion.
Gazetari: A mund të thuhet se Mali i Zi është në rrugën evropiane, nëse në krye të Kuvendit është i ashtuquajturi “Duka çetnik”, person që nuk e njeh pavarësinë e Kosovës?
Biserko: Tre vjet më parë, Mali i Zi ishte, si të thuash, në derën e BE-së. Është një vend i vogël, një sistem i vogël, i cili do të integrohej në sistemin e BE-së pa probleme të mëdha. Fatkeqësisht, ai hap që bëri Mali i Zi tani është penguar dhe po rrëshqet drejt një modeli që e kthen Malin e Zi në një shtet fisnor. Mali i Zi, i përshkruar joformalisht në të kaluarën si një ‘lider’ për BP, po përballet me tensione serioze politike brenda vendit. Megjithatë, siç u theksua, presidenti dhe kryeministri kanë profile mbresëlënëse politike për perspektivë evropiane. Komisioni arrin në përfundimin se qeveria e re duhet të përqendrojë vëmendjen e saj në zbatimin e reformave kyçe të vonuara në lidhje me Bashkimin Evropian. Ky vlerësim optimist i Malit të Zi tregon se BE-ja ose nuk ka një pasqyrë të mirë ose po monitoron qeverinë e re dhe e drejton atë të vazhdojë rrugën evropiane.
Sot në Serbi po mbahen zgjedhjet parlamentare ku shqiptarët e Luginës së Preshevës, Medvegjës e Bujanocit po garojnë me dy lista zgjedhore “Beteja politike e shqiptarëve vazhdon – Shaip Kamberi” dhe “Alternativa Demokratike Shqiptare – Lugina e Bashkuar”.
