Ushtria kineze po shton rrezikun kundër Tajvanit.
Avionët dhe anijet nën flamurin e kuq kanë përdorur municione luftarake në ngushticë kundër objektivave që simulojnë portet dhe infrastrukturën energjetike në ishull.
Kështu ka deklaruar komanda kineze përgjegjëse për operacionet përballë “provincës” që qeveria komuniste ka kërkuar ta vërë nën kontroll për më shumë se shtatëdhjetë vjet.
Manovrat në shkallë të gjerë u nisën pa paralajmërim të martën, më 1 prill, nga një forcë ajrore detare që përfshin më shumë se 70 avionë, 20 anije me grupin luftarak të transportuesit Shandong, njësi të Rojës Bregdetare dhe njësi raketash me bazë në bregdetin e Kinës.
Dita e parë, ka sqaruar komanda kineze, ishte një simulim i një bllokade ajrore-detare për të “ndëshkuar separatistët tajvanezë” dhe në veçanti presidentin Lai Ching-te, i përshkruar në një video të prodhuar nga Ushtria Çlirimtare Popullore si një “parazit që mbin krimba në territorin e ishullit”.
Sot, në ditën e dytë, avionët dhe raketat u përdorën në teste për të shkatërruar objektiva të zgjedhur si portet dhe termocentralet, të cilat kinezët do të donin t’i bënin të papërdorshme në rast lufte për të bllokuar rrjedhën e furnizimeve dhe për të lënë ishullin e rrethuar në errësirë.
Manovrat janë quajtur “Thunder in the Strait 2025A”: shkronja e parë e alfabetit sugjeron që seria do të zgjerohet.
Sakaq, manovra ka tërhequr vëmendjen e Shteteve të Bashkuar.
Departamenti i Shtetit ka thënë se Amerika “mbetet e angazhuar me Tajvanin dhe aleatët e tjerë përballë frikësimit dhe sjelljes destabilizuese kineze”.
Deklarata e Departamentit Amerikan të Shtetit të udhëhequr nga Marco Rubio ka shtuar se “aktivitetet agresive dhe retorika e Kinës ndaj Tajvanit vënë edhe një herë në rrezik sigurinë e rajonit dhe prosperitetin e botës”.
“Shtetet e Bashkuara mbështesin paqen dhe stabilitetin në ngushticën e Tajvanit dhe kundërshtojnë ndryshimin e njëanshëm të status quo-së”, përmbyllet deklarata.
Ky nuk është një përfundim i paramenduar ndërkohë që Shtëpia e Bardhë po merret drejtpërdrejt me Presidentin rus Vladimir Putin, duke vënë në qoshe Presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky dhe Presidentin amerikan Donald Trump kërcënon të marrë kontrollin e Groenlandës me forcë.
Trump ka kritikuar gjithashtu qeverinë e Taipeit për shpenzimet e saj të ulëta ushtarake (rreth 3 për qind të PBB-së) dhe ka akuzuar industrinë e mikroçipëve tajvanez për vjedhjen e tregut amerikan, duke vënë në dukje tavolinën e zakonshme të tarifave.
Strategjia e Uashingtonit mund t’i japë Pekinit një paraqitje të shkurtër të mundësisë për të provuar sipërmarrjen tajvaneze “me kosto të ulët”, pa pasur nevojë të sfidojë ndërhyrjen e drejtpërdrejtë nga Shtetet e Bashkuara.
Por pikërisht kur gjeneralët e Xi Jinping po nisnin manovrat, Pentagoni ka zbuluar një memorandum të klasifikuar të nënshkruar nga Sekretari i Mbrojtjes Pete Hegseth, duke urdhëruar planifikuesit ushtarakë që t’i jepnin përparësi frenimit të kinezëve nga përpjekjet për të pushtuar Tajvanin.
Dokumenti përfundoi në Washington Post të hënën, duke vërtetuar se jo të gjitha “rrjedhjet” kanë për qëllim të dëmtojnë emrin e mirë të një administrate.
Në dokumentin drejtuar zyrave të Pentagonit, theksohet se “Kina është kërcënimi kryesor dhe skenari ynë kryesor përfshin mohimin e kinezëve mundësinë e një fakti të kryer me kapjen e Tajvanit”.
“Tajvani nuk ka parë kurrë një deklaratë kaq të qartë nga Shtetet e Bashkuara”, ka thënë për Washington Post Jun-ji Shih, një ish-zëvendëskryeministër dhe anëtar i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Taipeit.
Por faza e pasigurisë në aleancat amerikane e hapur nga Trump, lë ende shumë të panjohura për të ardhmen e ishullit.
