Gazeta franceze “El Pais” i ka dedikuar një artikull të veçantë inxhinieres shqiptare Mira Murati, e cila pak javë më parë u përzgjodh nga Financial Times si një nga 25 gratë më të fuqishme në botë. El Pais përshkruan në këtë artikull rrugëtimin dhe suksesin e Muratit në sektorin e teknologjisë së Inteligjencës Artificiale.
Artikulli i El Pais
Pak gra kanë aq pushtet sa ajo në zyrat e kompanive të mëdha të teknologjisë, një territor me një mbipërfaqësim të burrave. Mira Murati, e lindur në Vlorë, 34 vjeç ka qenë një nga aktoret kryesore të tërmetit të quajtur OpenAI, kompania që vetëm një vit më parë askush nuk e njihte dhe sot vendos ritmin në industrinë e inteligjencës artificiale (AI). Si shefe e teknologjisë së kompanisë, Murati ka mbikëqyrur ekipin që ka zhvilluar robotin e njohur bisedues ChatGPT, aplikacionin më të suksesshëm në histori dhe gjeneratorin e imazheve Dall-E. Emri i saj ishte i pari që u konsiderua për të zëvendësuar CEO Sam Altman kur bordi i drejtorëve të kompanisë e rrëzoi atë tre javë më parë.
Ky rekord dhe pozicioni i saj si ekzekutive në OpenAI, një nga kompanitë më të rëndësishme të momentit e ka vendosur atë në listën e Financial Times të grave më me ndikim të vitit. Në listë përfshihet gjithashtu futbollistja spanjolle Jenni Hermoso, këngëtarja Beyoncé, aktorja Margot Robbie, CEO e General Motors Mary Barra dhe presidentja e Komisionit Evropian Ursula vor den Leyen.
Murati ishte një nga katër personat që themeluan OpenAI. Përveç saj dhe Altman-it, grupi përfshin Ilya Sutskever, shkencëtarin kryesor, i cili mbështeti shkarkimin e Altman-it, dhe Greg Brockman, president i kompanisë. Murati i qëndroi besnike mikut të saj kur u pushua nga puna. Pavarësisht se u zgjodh si CEO e përkohshme, ajo iu bashkua letrës së nënshkruar nga 95% e stafit të kompanisë që kërkonte rivendosjen e Altman si kreu i OpenAI, duke kërcënuar në të kundërt se do të pranonte ofertën e Microsoft për t’i punësuar të gjithë.
Ekzekutivja me origjinë shqiptare ka një diplomë në Inxhinieri Mekanike nga Kolegji Dartmouth, universiteti amerikan ku lindi disiplina e AI. Para se të vinte në OpenAI, ajo ishte një analiste në Goldman Sachs, një inxhiniere në kompaninë franceze të hapësirës ajrore Zodiac Aerospace, një menaxhere produkti në Tesla, ku mbikëqyrte Model X dhe zëvendëspresidente e produktit në Leap Motion, një kompani e realitetit virtual. Në vitin 2018, ajo bëri hapin drejt OpenAI, sepse njohuritë e saj për gjendjen e artit në AI e bënë të mendonte se AI e përgjithshme, lloji që arrin ose tejkalon aftësitë njerëzore, ishte afër të bëhej realitet.
Në një intervistë të publikuar nga Wired, Murati është shprehur se donte të ishte pjesë e zhvillimit të saj.
Përveç drejtimit të ekipit të zhvilluesve, Murati luajti gjithashtu një rol kyç në zhvillimin e ChatGPT: kontrolloi që chatbot të mos ishte i njëanshëm dhe të mashtronte njerëzit, diçka që duket se zgjidhet më mirë në versionin e dytë të tij.
Murati është e vetmja grua e rangut të lartë në OpenAI, një kompani që, duke gjykuar nga ndryshimet e fundit në strukturën organizative, duket se nuk është adhuruese e feminizmit. Një nga këshilltarët e rinj është ish-sekretari i Thesarit Larry Summers, i cili në vitin 2005 tha se dallimet e lindura gjinore shpjegojnë pse ka më pak gra me karriera të suksesshme në STEM (shkencë, teknologji, inxhinieri dhe matematikë).