Këto janë ditë pritjeje me ankth në fillim të korrikut. Në fakt, shumë punëtorë me origjinë shqiptare presin publikimin e qarkores së Sigurimeve Shoqërore Italine që dikton procedurën për të vënë në jetë nënshkrimin e marrëveshjes dypalëshe midis Italisë dhe Shqipërisë në aspektin e sigurimeve shoqërore të punëtorëve.
Një qëllim i mbështetur fuqimisht nga shoqata Asti Diaspora, e udhëhequr nga presidenti Giorgio Rubolino. Qarkorja pritet me padurim edhe sepse për shumë njerëz mund të shënojë fundin e menjëhershëm të jetës së tyre të punës për të arritur në pension. Marrëveshja
u nënshkrua për t’u lejuar shqiptarëve që jetojnë në Itali dhe italianëve që jetojnë në Shqipëri (gjithnjë e më shumë) të jenë në gjendje të shtojnë vitet e punuara në atdheun e tyre përkatës përpara se të emigrojnë në ato që kanë punuar në vendin e tyre të adoptuar.
Çdo komb paguan pjesën e vet të pensionit, por deri në nënshkrimin e traktatit, vitet e punuara para emigrimit nuk llogariteshin, duke i detyruar shumë shqiptarë të punonin edhe deri në moshën 70 vjeç. Duke pasur parasysh se, sipas brezave, shumica e tyre bënin punë shumë të rënda dhe të lodhshme (punëtorë fermash, muratorë, kujdestarë, pastrues), çdo ditë bëhej një dënim (dhe një rrezik lëndimi).
“Kjo marrëveshje ka të bëjë kryesisht me rekrutimet e vitit 1958 dhe ato të lidhura me to – shpjegon Elena De Luca, e cila tashmë po ndjek praktika të shumta në emër të patronazhit Ital Asti – Ne kemi shpjeguar se cilat janë ligjet italiane për daljen në pension dhe se, për shumë prej tyre që tashmë marrin pension social, ribashkimi me vitet e punuara në Shqipëri u lejon atyre të kalojnë në pensionin e pleqërisë, i cili ka shumë përparësi: një shumë më e lartë, muaji i trembëdhjetë, mundësia e lëvizjes lirisht midis dy vendeve (pensioni social parashikon vetëm 29 ditë në vit të jetës jashtë Italisë) dhe, mbi të gjitha, kthyeshmëri për bashkëshortin/en”.
Një marrëveshje që rikthen drejtësinë për ata që mbërritën në Itali, punuan aty, por kishin tashmë shumë vite pune në Shqipëri pas tyre. Disa prej tyre nuk arritën dot pragun e pensionit as këtu dhe as në Shqipëri; pas marrëveshjes, vitet janë shtuar dhe më në fund mund të ndalen dhe ta shohin pleqërinë e tyre me më shumë qetësi.
“Ende duhet të vlerësojmë “pengesën” e kalimit nga një sistem ndëshkues në një sistem kontributiv – shpjegon De Luca – Por shumica e praktikave që po ndjekim do t’u sjellin përparësi punëtorëve shqiptarë në Itali, të cilët më në fund mund të ndalen”. Për të tjerët, shpjegon ajo, marrëveshja do t’u lejojë gjithashtu atyre të rikuperojnë të ashtuquajturat “kontribute vullnetare” që shumë shqiptarë kanë vazhduar të paguajnë në atdheun e tyre ndërsa punojnë këtu në Itali pa e ditur nëse do të ishin në gjendje të grumbullonin një pension italian.
Qarkorja e INPS do të diktojë gjithashtu procedurat për të lejuar patronazhet italiane të aplikojnë për pension në Shqipëri për ata qytetarë që banojnë në Itali.
