Peizazhi financiar i zyrtarëve të lartë të qeverisë nuk është vetëm një çështje e privatësisë personale, por një aspekt kyç i llogaridhënies dhe ndërtimit të besimit brenda një kuadri demokratik. Forbes në një artikull kushtuar rajonit, shkruan se “qytetarët kanë të drejtë të dinë se si shpenzohen paratë e tyre”.
Qeveritë në Ballkanin Perëndimor, si në çdo rajon tjetër demokratik, janë përgjegjëse ndaj qytetarëve të tyre. Secili vend përgatit një buxhet vjetor që liston shpenzimet e planifikuara, duke përfshirë pagat e zyrtarëve qeveritarë, dhe rrjedhimisht pagën e presidentit. Qeveria mbledh taksa nga qytetarët dhe bizneset, si tatimet mbi të ardhurat, tatimi mbi vlerën e shtuar (TVSH) dhe taksa të tjera. Prandaj, qytetarët kanë të drejtë të dinë se si shpenzohen paratë që kanë fituar me duart e tyre.
Ekonomia dhe standardi i jetesës së vendeve të rajonit
Serbia
“Ekonomia mbeti nën regjistrimin e popullsisë në zgjedhjet parlamentare në Serbi. I komunikuar në mënyrë të pamjaftueshme, i ofruar sipërfaqësisht dhe i vendosur në mënyrë të pagabueshme në kornizat e gabuara, vendi humbi fokusin e tij dhe si i tillë dështoi. Askush në këtë vend nuk beson në rritjen e pagave 30 për qind, çështjet e përgjithshme si rritja e standardeve të qytetarëve nuk meritojnë një rreth në fletën e votimit të atyre që opozita donte të sillte në kutitë e votimit dhe ngritja e një “ekonomike mur” rreth Serbisë. Partia në pushtet ka qenë shumë më efikase në këtë, duke dhënë shifra absolute edhe pse janë nxjerrë jashtë kontekstit”, thuhet në shkrim.
Kroacia
Pothuajse 400,000 njerëz më pak jetojnë sot në Kroaci se dhjetë vjet më parë, njoftoi Byroja Shtetërore e Statistikave në rezultatet e para të regjistrimit të popullsisë në atë vend. Standardi i qytetarëve në Kroaci është një çerek më i ulët se mesatarja e Bashkimit Evropian, sipas vlerësimeve të Entit Evropian të Statistikave, Eurostat. Kroacia është në vendin e 13-të në renditjen e vendeve anëtare me rritjen më të lartë të fuqisë blerëse. Pas Kroacisë janë vetëm Portugalia, Sllovakia, Hungaria, Greqia, Rumania dhe Bullgaria.
Sllovenia
Sllovenia është një nga vendet anëtare të BE-së që vazhdimisht shënon rritje ekonomike dhe forcimin e standardeve. Pas rishikimit të normës së rritjes në 2022 në 2.5 përqind, rritja pritej të ngadalësohej më tej në 1.3 përqind në 2023. Me lehtësimin e inflacionit në 3.9 përqind në 2024, rritja pritet falë aktivitetit të vazhdueshëm të fortë investues dhe fuqisë blerëse aktuale.
Për krahasim, kostoja mesatare e jetesës në Serbi është 25 për qind më e ulët se në Slloveni. Sllovenia renditet e 45-ta në listën e vendeve më të shtrenjta në botë. Paga mesatare pas taksave është e mjaftueshme për të mbuluar shpenzimet e jetesës për 0.8 muaj në Serbi krahasuar me 1.2 muaj në Slloveni. Sllovenia renditet e 36-ta ndër vendet më të mira për të jetuar në botë, ndërsa Serbia në vendin e 68-të.
Bosnjë dhe Hercegovinë
Të dhënat më të fundit për madhësinë e shportës së konsumatorit dhe pagën mesatare tregojnë se një familjeje prej katër anëtarësh në Bosnje dhe Hercegovinë i mungojnë 800 marka për të mbijetuar muajin. Bosnja dhe Hercegovina është një nga vendet me barrën më të lartë fiskale në punë.
Pagat në Bosnjë dhe Hercegovinë mbeten të pandryshuara. Paga minimale në Federatën e Bosnjës dhe Hercegovinës aktualisht është 596 KM (304 euro), dhe në Republikën Srpska është 750 KM (383). Në Republikën Srpska, këshilli socio-ekonomik do të mblidhet javën e ardhshme, gjatë të cilit do të diskutohet për pagën minimale prej 1,050 KM (537 euro). Autoritetet njoftojnë gjithashtu masa të reja në luftën kundër ekonomisë gri dhe një sistem të ri fiskal.
Mali i Zi
Banka Botërore ka publikuar një memorandum që thekson nevojën që Mali i Zi të punojë drejt një strategjie rritjeje më të qëndrueshme në mënyrë që të përshpejtojë konvergjencën e tij drejt standardit të jetesës së Bashkimit Evropian (BE). Pavarësisht progresit të rëndësishëm në dekadën e fundit, Banka Botërore parashikon se, nëse Mali i Zi vazhdon me ritmin e tij të rritjes para pandemisë, do të duhen gati 40 vjet që të ardhurat mesatare të qytetarëve malazezë të arrijnë nivelet mesatare të të ardhurave të BE-së.
Pagat e presidentëve në rajon
Sipas të dhënave të disponueshme publikisht për të ardhurat personale, presidenti serb Aleksandër Vuçiç merr një pagë neto prej 1,715 euro në muaj, që është paga më e ulët presidenciale në rajon, dhe kolegia e tij sllovene Natasa Pirc Musar, më e larta, prej 3,728 euro, sipas të dhënave.
Duke marrë parasysh se Sllovenia është vendi në rajonin tonë me standardin më të lartë të jetesës, presidenti i Sllovenisë merr vetëm treqind euro më shumë se anëtarët e Presidencës së Bosnje Hercegovinës. Kryetari i Presidencës Zheljko Komshiç, merr pagë mujore neto prej 3,136 euro, ndërsa anëtarët e Presidencës Zheljka Cvijanovic dhe Denis Becirovic, marrin 3,390 dhe 3,315 euro në muaj.
Presidenti i Malit të Zi, Jakov Milatoviç, ka 200 euro pagë më të lartë se Vuçiç në shumën prej 1932 euro, ndërsa Zoran Milanovic merr pagë neto mujore prej 3555 euro./Zeri
