“Nëse gratë do të sundonin botën, nuk do të kishte luftëra” – kjo është vetëm një nga shumë thëniet që tregojnë për virtytet e grave si sunduese. Një shembull na vjen nga Kina, ku sot jeton fisi Mosuo, i njohur edhe si mbretëria e grave. Mosuo është një grup i vogël etnik që jeton në provincat e Yunnan dhe Sichuan në Kinë, afër kufirit me Tibetin. Ajo ka një popullsi prej rreth 40,000 njerëzish dhe shumë prej tyre jetojnë në rajonin Yongning, rreth liqenit Lugu, i cili është i lartë në Himalaje.
Fisi Mosuo ka një histori mjaft të gjatë që daton më shumë se 2000 vjet më parë. Ky fis e ka të ushqyer traditën dhe kulturën e matriarkatit. Domethënë, në këtë fis gratë janë ato që gjithmonë marrin vendime dhe janë në krye të familjes. Çdo familje zakonisht përbëhet nga 10 ose më shumë anëtarë, por e gjithë pasuria është gjithmonë në duart e grave. Një gjë interesante në lidhje me këtë fis është se ata praktikojnë një lloj martese të hapur, liberale – gratë lejohen të kenë aq të dashur sa të duan.
Nëse një grua nuk dëshiron një marrëdhënie me një të dashur, ajo vendos në mënyrë simbolike këpucët e një burri para derës së saj, duke e lënë të kuptojë se vendi i tij është zënë. Nëse një fëmijë lind nga një marrëdhënie e tillë, foshnja rritet nga familja e nënës dhe merr mbiemrin e nënës. Në fakt, në këtë fis, burrat nuk kanë ndonjë përgjegjësi të veçantë: prandaj nuk kanë punë, pushojnë gjithë ditën, gjithçka për t’u çlodhur për të shkuar në shtratin e grave të tyre. Në përgjithësi, roli i tyre i vetëm është blegtoria dhe peshkimi.
Është e papërshtatshme të kesh vetëm një partner
Është gjithashtu e rëndësishme që gratë e këtij fisi të mos martohen, d.m.th. ato nuk kanë ndonjë ceremoni klasike martese. Madje në kulturën dhe traditën e tyre është mungesë respekti ndaj të parëve të kenë vetëm një partner dhe konsiderohet e papërshtatshme. Ka disa aspekte të kulturës Mosuo që tërheqin vëmendjen e pjesës tjetër të botës, dhe një nga më të rëndësishmet është marrëdhënia liberale – një grua mund të zgjedhë të dashurin e saj pa pasur nevojë të jetojë me të nën të njëjtën çati. Të jetosh me burrin nuk rekomandohet fare sepse thjesht nuk është në traditën e tyre.
Burrat jetojnë në shtëpinë e nënës së tyre për gjithë jetën e tyre
Nuk është sekret që gratë Mosuo nuk besojnë në martesë, të paktën jo në institucionin e martesës siç e njohim ne. Burrat nuk kanë pronë të tyre dhe jetojnë në shtëpinë e nënës së tyre deri në fund të jetës. Çdo mbrëmje shkojnë te gruaja që i thërret, rrinë gjithë natën aty dhe pa gdhirë kthehen në shtëpinë e nënës. Është interesante se asnjëri prej tyre nuk i merr seriozisht marrëdhëniet e tyre. Ato ndahen paqësisht, pa gjyq dhe pa divorc.
Nënat ua lënë të gjithë pasurinë vajzave të tyre
Është interesante që një burrë dhe një grua mund të jenë edhe në një lidhje afatgjatë, por pasuria e tyre nuk ndahet kurrë, sepse gjithçka materiale është kryesisht në pronësi të grave. Përveç kësaj, nënat ua lënë të gjithë pasurinë pas vdekjes vajzave të tyre, asnjëherë djemve të tyre, megjithëse u lejohet të jetojnë në shtëpinë e nënës së tyre.
Fëmijët nga një marrëdhënie e tillë i përkasin ekskluzivisht familjes së nënës dhe baballarët kanë kontakt minimal me fëmijët. Modeli më i madh mashkullor për këta fëmijë është daja, i cili në këtë shoqëri ka një pozitë më të mirë se babai biologjik i fëmijës. Dajat janë ata që kujdesen për fëmijët e motrës dhe kur dajat plaken, nipat kujdesen për ta.
Sipas rregullave të fisit, vajzat nuk lejohen të veshin fund deri në moshën 13 vjeç, kur ato zyrtarisht “futen në shoqëri” dhe më pas merren në një dhomë të veçantë nga nëna e tyre, ku i pret një djalë. Është interesante që një grua nuk do të flasë kurrë për gjërat e saj intime në prani të një burri, sepse intimiteti është i rezervuar ekskluzivisht për gratë.
Gjithashtu, kur një grua e fisit dëshiron t’i tregojë një burri se është e interesuar për të, ajo e lë derën hapur që ai ta vizitojë natën.
Edhe pse interesimi i turistëve në rajonin e tyre është rritur vitet e fundit, është interesante se gratë Mosuo nuk shkojnë kurrë askënd nga jashtë, por vetëm burrat Mosuo. Fisi Mosuo, pavarësisht ndikimeve të jashtme, është ende një komunitet shumë i fortë sot.
