Viti i fundit ka sjellë një sërë pengesash për SHBA-në, Evropën dhe demokracitë e tjera të mëdha në skenën e politikës ndërkombëtare, të cilat janë përballur me një sërë konfliktesh, që kulmuan me luftë në Gaza.
Situata të ndryshme tregojnë për një ndryshim të ekuilibrit të fuqisë nga vlerat perëndimore të dominuara nga SHBA-të, që kanë pasur ndikim për vite me radhë. Në shumë fronte, era duket se po fryn në drejtim të gabuar për interesat perëndimore, shkruan BBC, në një analizë ku ndalet në zhvillimet në Ukrainë, Gaza, Iran, por edhe në Korenë e Veriut dhe gjetkë.
Ukraina
Pavarësisht disa sukseseve të fundit në Detin e Zi, lufta nuk po shkon mirë për Ukrainën, me humbje të konsiderueshme njerëzore. Kjo do të thotë se situata nuk është pozitive edhe për NATO-n dhe BE-në, të cilat kanë financuar përpjekjet e luftës të Ukrainës dhe ekonominë e saj deri në dhjetëra miliarda dollarë.
Shpresat ishin të mëdha që NATO me pajisje ushtarake moderne dhe stërvitje intensive në vendet perëndimore, ushtria e Ukrainës mund të nxiste avantazhin dhe t’i largonte rusët nga pjesa më e madhe e territorit që kishin pushtuar, por kjo nuk ka ndodhur.
Vendeve të NATO-s iu desh një kohë e gjatë për të vendosur nëse do të dërgonin tanke moderne si Challenger 2 i Britanisë dhe Leopard 2 i Gjermanisë në Ukrainë, pasi i druheshin një provokomi të Presidentin Vladimir Putin dhe se ky i fundit mund të përshkallëzonte situatën.
Ushtria ruse mund të ketë performuar në mënyrë të jashtëzakonshme në përpjekjet e saj për të kapur Kievin në vitin 2022, por ajo ku shkëlqen është mbrojtja. Gjatë gjithë asaj kohe që brigadat ukrainase po stërviteshin në Britani dhe gjetkë gjatë gjysmës së parë të 2023, dhe ndërsa tanket po dërgoheshin në drejtim të lindjes, në pjesën e përparme, Rusia po ndërtonte linjat më të mëdha dhe më të gjera të fortifikimeve mbrojtëse në historinë moderne.
Për Ukrainën dhe Perëndimin, matjet janë pothuajse të gjitha në drejtimin e gabuar. Ukraina ka mungesë të madhe të municioneve dhe ushtarëve. Kongresi po frenon përpjekjet e Shtëpisë së Bardhë për të dhënë një paketë mbështetjeje ushtarake prej 60 miliardë dollarësh. Hungaria po frenon paketën e ndihmës prej 50 miliardë eurosh të BE-së.
Njëri ose të dyja mund të kalojnë përfundimisht, por mund të jetë tepër vonë. Forcat ukrainase tashmë duhet të kalojnë në mbrojtje. Ndërkohë, Moska e ka vendosur ekonominë e saj në një bazë lufte, duke i kushtuar një të tretën e buxhetit të saj kombëtar mbrojtjes, ndërsa ka hedhur mijëra njerëz dhe mijëra predha artilerie në vijat e frontit të Ukrainës.
Natyrisht, kjo situatë është thellësisht zhgënjyese për Ukrainën, e cila deri tani kishte shpresuar të kishte kthyer valën e luftës në favor të saj. Por pse ka rëndësi për Perëndimin?
Kjo ka rëndësi sepse presidenti Putin, i cili personalisht urdhëroi këtë pushtim gati dy vjet më parë, duhet vetëm të mbajë territorin që ka kapur (afërsisht 18% të Ukrainës) për të shpallur një fitore.
Vladimir Putin
Presidenti rus në mars 2023, u padit nga Gjykata Penale Ndërkombëtare në Hagë, së bashku me Komisionerin e tij për të Drejtat e Fëmijëve, për krime lufte të kryera kundër fëmijëve ukrainas.
Perëndimi shpresonte se kjo do ta bënte atë të tërhiqej, por kjo nuk ka ndodhur aspak. Që nga ajo aktakuzë, presidenti Putin ka qenë në Kirgistan, Kinë, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Arabinë Saudite, duke u mirëpritur çdo herë. Ai gjithashtu ka marrë pjesë virtualisht në samitin e Brics në Afrikën e Jugut.
Raund pas raundi të sanksioneve të BE-së supozohej se do të gjunjëzonte ekonominë ruse, duke e detyruar Putinin të hiqte dorë nga pushtimi i Ukrainës.
Gaza
Lufta Izrael-Hamas ka qenë katastrofike për të gjithë banorët e Gazës dhe për ata izraelitë të prekur nga sulmi vrasës i Hamasit në Izraelin jugor më 7 tetor. Por ka qenë edhe një situatë akoma më e vështirë edhe për Perëndimin.
Ajo ka larguar vëmendjen globale nga aleati i NATO-s, Ukraina, teksa përpiqet të ndalojë përparimet ruse këtë dimër. Ajo ka devijuar municionet amerikane nga Kievi në favor të Izraelit.
Por mbi të gjitha, në sytë e shumë myslimanëve dhe të tjerëve anembanë botës, ajo ka bërë që SHBA dhe Britania e Madhe të duken bashkëfajtore në shkatërrimin e Gazës duke mbrojtur Izraelin në OKB. Rusia, forcat ajrore të së cilës bombarduan qytetin e Aleppos në Siri, ka parë rritje të aksioneve të saj në Lindjen e Mesme që nga 7 tetori.
Irani
Irani është nën dyshimin për zhvillimin e fshehtë të një arme bërthamore, gjë të cilin ai e mohon. Pavarësisht përpjekjeve perëndimore, ajo është larg nga të qenit e izoluar, pasi ka shtrirë tentakulat e saj ushtarake në Irak, Siri, Liban, Jemen dhe Gaza përmes milicive përfaqësuese që financon, stërvit dhe armatosur.
Këtë vit, ka krijuar një aleancë gjithnjë e më të ngushtë me Moskën, të cilën e siguron me një furnizim të pashtershëm të dronëve Shahed për t’u nisur në qytetet dhe qytetet e Ukrainës. I cilësuar si një kërcënim armiqësor nga disa vende perëndimore, Irani ka përfituar nga lufta e Gazës duke u pozicionuar në Lindjen e Mesme si një kampion i çështjes palestineze.
Sahel i Afrikës
Një nga një, vendet e rajonit të Sahelit të Afrikës Perëndimore u janë nënshtruar grushteve ushtarake që kanë parë dëbimin e forcave evropiane që po ndihmonin për të luftuar një kryengritje xhihadiste në rajon.
Ish-kolonitë franceze të Malit, Burkina Fasos dhe Republikës së Afrikës Qendrore ishin kthyer tashmë kundër evropianëve kur në korrik, një tjetër grusht shteti solli përmbysjen e një presidenti properëndimor në Niger. Trupat e fundit franceze tani janë larguar nga vendi, megjithëse 600 trupa amerikane mbeten atje në dy baza.
Korea e Veriut
Republika Popullore Demokratike e Koresë supozohet të jetë nën sanksione të rrepta ndërkombëtare për shkak të programit të saj të ndaluar të armëve bërthamore dhe raketave balistike.
Megjithatë, këtë vit, ajo ka krijuar lidhje të ngushta me Rusinë, me udhëheqësin e saj Kim Jong Un që vizitoi një port kozmik rus, e ndjekur nga Koreja e Veriut duke dërguar një milion predha artilerie të raportuara për forcat ruse që luftojnë në Ukrainë.
Koreja e Veriut ka testuar disa raketa balistike ndërkontinentale, të cilat tani besohet se janë të afta të arrijnë shumicën e pjesëve të SHBA-së kontinentale.
Kinë
Në një farë mase, viti 2023 ka parë një ulje të tensionit midis Pekinit dhe Uashingtonit, me një samit kryesisht të suksesshëm midis Presidentëve Biden dhe Xi në San Francisko. Por Kina nuk ka treguar asnjë shenjë për t’u tërhequr nga pretendimet e saj mbi pjesën më të madhe të Detit të Kinës Jugore, duke lëshuar një hartë të re “standarde” që shtrin pretendimet e saj pothuajse deri në brigjet e disa vendeve të Azisë-Paqësorit.
