Gazeta italiane “L’Espresso” ka zbardhur detaje në lidhje me marrëveshjen e nënshkruar ndërmjet kryeministrit të Shqipërisë Edi Rama dhe kolegës së tij italiane, Georgia Meloni. Në artikull thuhet se zonat ku do të vijnë emigrantët në Shqipëri, Gjadri dhe Shëngjini, kanë nevojë për investime, pasi mungojnë kanalizimet dhe të tjera rrjete të nevojshme të infrastrukturës.
Artikulli i gazetës nënvizon se Shqipërisë do t’i jepen 300 milionë euro për të kryer investimet. Në shkrim jepen detaje mbi marrëveshjen për emigrantët ndërmjet Tiranës dhe Romës.
ARTIKULLI:
Për të zbuluar se çfarë fshihet në të vërtetë brenda paktit, i quajtur ‘memorandum mirëkuptimi’, midis kryeministres italiane Giorgia Meloni dhe kolegut të saj shqiptar Edi Rama për të dërguar emigrantët në Shqipëri, 700 si fillim në numër dhe 3000 në numrin total në një kohë të caktuar, duhet të lexojmë raportin teknik të nënshkruar nga Biagio Mazzotta, kreu i Kontabilitetit të Përgjithshëm Shtetëror. Është një dokument kompleks i nënshkruar pas një analize me një kosto po aq komplekse.
Jo paratë, jo ekscentricitetet, jo politika, por kushtet e këtyre vendeve ‘të egra’ dhe ‘të thella’ në Shqipëri janë tema kryesore. «E gjithë zona nuk është e pajisur me kanalizime publike. Për shkarkimin e ujërave të zeza është e nevojshme të krijohet një rezervuar depozitimi me kapacitet të përshtatshëm për t’u zbrazur periodikisht me një makineri vetë-kulluese ose, si alternativë, është e nevojshme të krijohet një makineri pastruese”. Porti i Shëngjinit, 70 km në veri të Tiranës, do të përfshijë zyrën e shëndetësisë detare dhe kufitare. Shëngjini do të jetë porta e Italisë në territor të huaj dhe jo evropian, për emigrantët e shpëtuar në det, ku nuk përfshihen gra, fëmijë, njerëz të vobegtë, por vetëm burra.
Zona mund të lidhet me rrjetin publik elektrik të tensionit të mesëm nëpërmjet kabllove ajrore. Duke qenë se rastet e ndërprerjeve janë të shpeshta – mësojmë nga dokumenti – është e nevojshme pajisja e zonës me gjeneratorë, për të fuqizuar ndriçimin e jashtëm dhe me energji të pandërprerë për kompjuterë dhe serverë. Zona do furnizohet me ujë të pijshëm të nxjerrë nga një pus me pompë zhytëse. Shpejtësia e rrjedhjes dhe presioni i ujit të pijshëm nuk janë të mjaftueshme për të furnizuar të gjithë qendrën e azilit. Duhet të sigurohen rezervuarët e akumulimit me autoklava. E gjithë zona është e purbanizuar, është e nevojshme të kryhen punime gërmimi me prerje të pemëve dhe shkurreve, me heqjen e rrënjëve, cungjeve dhe të ngjashme, prishjen e rrënojave ekzistuese dhe rrafshimin, përveç krijimit të asfaltimit dhe rrugëve”. Gjadri, një ish-bazë ushtarake, është planifikuar të jetë Qendra e Riatdhesimit (CPR) prej 70 mijë metrash katrorë, këtu emigrantët e identifikuar në Shëngjin duhet të qëndrojnë për një periudhë të pacaktuar. As këtu nuk ka kanalizime.
Dhjetë CPR-të në tokën italiane kushtojnë 52 milionë euro në katër vjet, duke e shndërruar Shëngjinin dhe veçanërisht Gjadrin në enklavë italiane, e do të kushtojë të paktën pesë herë më shumë për pesë vitet e ardhshme. Protokolli i firmosur nga Italia dhe Shqipëria kap vlerën e 230 milionë eurove. Plus ka edhe 75 milionë të tjera për të eksportuar, lidhur me sistemin gjyqësor italian me Shqipërinë. Fatura totale është mbi 300 milionë euro. Këto janë detajet. Vetëm për të ngritur CPR Gjader duhen 28 milionë. Duhen dhe 31 milionë të tjera për menaxhimin e Shëngjinit dhe vetë Gjadrit: “4,400,700 euro për vitin 2024, 6,556,200 euro në vit për secilin nga vitet 2025 dhe 2028”, thekson Ministria e Thesarit.
Pjesa më i madhe e shpenzimeve – mbi 100 milionë euro – ka të bëjë me thelbin e protokollit. «Paragrafi 3 parashikon që emigrantët mund të hyjnë në territorin shqiptar me qëllimin e vetëm për të kryer procedurat e riatdhesimit të parashikuara nga legjislacioni italian dhe se autoritetet italiane duhet t’i transferojnë ato jashtë territorit shqiptar, në rast se pushon e drejta e qëndrimit në këto objekte. Dispozita përfshin nevoja më të mëdha për automjete dhe pajisje të Departamentit të Sigurisë Publike, siç përcaktohen më poshtë: motorizimi 6.4 milionë € për vitin 2024; pajisje dhe kazerma: 300.000 euro për vitin 2024; telematika: 1.5 milionë euro për vitin 2024 (llogari rrjedhëse) dhe 900000 për vitin 2024 (llogari kapitale); Charter anijesh: 15 milionë euro për vitin 2024 dhe 20 milionë euro për secilin prej viteve nga 2025 deri në 2028”.
Për më tepër, përdorimi i personelit nga ministritë e Brendshme, të Drejtësisë dhe të Shëndetësisë në Shqipëri, duke përfshirë udhëtimet, ndihmat ditore, ushqimin dhe akomodimin, kërkon fonde për 57.7 milionë euro të tjera. Projektligji, i miratuar javën e kaluar në Këshillin e Ministrave, ratifikon protokollin dhe shpjegon pjesën “drejtësi” (shpenzime të tjera rreth 75 milionë euro). Më poshtë janë disa shembuj. “Ngritja e seksioneve të reja të Komisionit Territorial bëhet për njohjen e mbrojtjes ndërkombëtare të Romës për të trajtuar kërkesat e reja për mbrojtje ndërkombëtare që rrjedhin nga zbatimi i Protokollit. Për këto qëllime parashikohen, janë këto tarifa të shtuara: shërbimi i përkthimit 1 milion për vitin 2024 dhe 1.5 milion në vit për secilin nga vitet 2025-2028 (pjesa aktuale); tarifat e frekuentimit: 1 milion për vitin 2024 dhe 1.5 milion në vit për secilin prej viteve nga 2025 deri në 2028 (pjesa aktuale); kostot e menaxhimit të kolegjeve të reja: 570,000 euro për vitin 2024 dhe 850,000 euro në vit për secilin nga vitet 2025-2028 (pjesa aktuale)”. Shumëzuar me pesë vjet, janë 18 milionë euro.
Ka akoma. “Ne theksojmë sasinë e kujdesshme në lidhje me shpenzimet e përgjithshme për udhëtimin (shpenzimet e akomodimit dhe udhëtimit) të subjekteve të përfshira në procedurat e vlefshmërisë dhe ankimimit (avokatëve dhe përkthyesve) në kontekstin e ndihmës juridike, e cila është e barabartë me 2,160,000 për çdo procedurë, për një gjithsej 4 320 000 euro në vit”. Shumëzuar me pesë vjet është 19.4 milionë euro.
Mund të vazhdojmë akoma më tej – dhe numri i radhës i L’Espresso do të ketë një artikull të tërë kushtuar paktit me Shqipërinë dhe anët e ndryshme të errëta të saj – por tashmë mjafton ta cilësojmë këtë nismë të qeverisë Meloni si të dyshimtë ekonomikisht dhe me cene nga ana njerëzore. Aq sa edhe Gjykatës Kushtetuese shqiptare iu deshën tre muaj për të shqyrtuar ankesat e opozitës. Mjaftojnë vetëm pak minuta për t’u habitur nga raporti teknik i Kontabilitetit të Përgjithshëm Shtetëror.
Giorgia Meloni dhe Edi Rama nënshkruan një marrëveshje për emigrantët në 6 nëntor. Italia do të ndërtojë dy qendra në Shqipëri për të pritur emigrantët, që arrijnë në BE përmes detit. Marrëveshja do të zgjasë 5 vjet, por mund të shtohet edhe me 5 vite të tjera. Gjithashtu për të pritur emigrantët do të ndërtohet vetëm një qendër. Porti i zbarkimit do të jetë Shëngjini, ndërsa Gjadri do të jetë kampi ku do të ndërtohet vendqëndrimi i tyre. Kapaciteti maksimal i numrit që do të presë qendra në Shqipëri nuk mund të jetë më shumë se 3 mijë emigrantë./Zeri